Ο πίνακας “Mr. Pynchon and the Settling of Springfield”, φιλοτεχνημένος από τον Ιταλοαμερικανό καλλιτέχνη Umberto Romano το 1937, έχει αναστατώσει το διαδίκτυο, τους συνωμοσιολόγους, ακόμα και μερικούς σκεπτικιστές. Γιατί; Γιατί σε πρώτο πλάνο, ένας ιθαγενής Αμερικανός φαίνεται να κρατάει κάτι που μοιάζει επικίνδυνα πολύ με… smartphone.
Και δεν είναι μόνο το αντικείμενο που παραπέμπει στο σήμερα — είναι και ο τρόπος που το κρατάει. Κλασικό κινητο-κρατημα: με το ένα χέρι, καρφωμένο βλέμμα στην οθόνη, σχεδόν έτοιμος να κάνει scroll στο TikTok ή να στείλει meme στο group chat.
Ο πίνακας και το «αίνιγμα»
Το έργο απεικονίζει τον Άγγλο έποικο William Pynchon (ιδρυτή του Springfield της Μασαχουσέτης) να αλληλεπιδρά με ιθαγενείς κατοίκους της περιοχής. Ανάμεσα στο πλήθος, ο «χρονικά ατίθασος» ιθαγενής με το μυστηριώδες αντικείμενο προκαλεί εδώ και χρόνια ένα καλλιτεχνικό… deja vu του μέλλοντος.
Και τι λένε οι ειδικοί;
Η Dr. Margaret Bruchac από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια δηλώνει:
«Ο τρόπος που το κρατάει και κοιτάζει το αντικείμενο είναι ανατριχιαστικά ίδιος με αυτόν που κρατάμε σήμερα ένα smartphone».
Όμως γρήγορα προσγειώνει το κοινό:
«Το πιο πιθανό είναι να πρόκειται για ένα σιδερένιο μαχαίρι ή έναν καθρέφτη. Απλώς ο πίνακας έχει μια “ονειρική” καλλιτεχνική διάθεση».
Ο ιστορικός Daniel Brown συμφωνεί:
«Το αντικείμενο μοιάζει με καθρέφτη, ένα εργαλείο που χρησιμοποιούσαν ευρέως οι ιθαγενείς τον 17ο αιώνα».
Διαβάστε επίσης: Γιατί οι άνθρωποι στον Μεσαίωνα κοιμούνταν μέσα σε ξύλινα «ντουλάπια»
Και η Dr. Crown συμπληρώνει:
«Η αφηρημένη αισθητική του Romano ήταν επίμονα διφορούμενη».
Με απλά λόγια: ο τύπος είχε φαντασία.
Λοιπόν, είναι smartphone ή όχι;
Η λογική λέει «όχι». Η φαντασία λέει «ίσως». Το ίντερνετ λέει «σίγουρα ναι και να δεις που το επόμενο επεισόδιο του Dark θα ξεκινά με αυτόν τον πίνακα».
Όπως και να ‘χει, ο πίνακας αυτός θυμίζει πως η τέχνη έχει την ικανότητα να μπερδεύει, να παίζει με τον χρόνο και να μας κάνει να χαμογελάμε — ακόμα κι αν τελικά δεν έχει Wi-Fi.