Τα περιστατικά βίας μεταξύ ανηλίκων στη χώρα μας φαίνεται να αυξάνονται ανησυχητικά, προκαλώντας έντονη ανησυχία σε γονείς, εκπαιδευτικούς και αρχές. Το φαινόμενο, που μέχρι πριν λίγα χρόνια θεωρούνταν μεμονωμένο, πλέον εμφανίζεται όλο και πιο συχνά — μέσα στα σχολεία, στις γειτονιές, αλλά και στο διαδίκτυο.
Ένα φαινόμενο που αλλάζει μορφές
Η βία μεταξύ ανηλίκων δεν περιορίζεται πια στα «παραδοσιακά» περιστατικά εκφοβισμού ή σχολικών καβγάδων.
Περιλαμβάνει:
- Σωματικές επιθέσεις, πολλές φορές με ομάδα δραστών εναντίον ενός παιδιού.
- Λεκτική και ψυχολογική κακοποίηση, που συχνά συνεχίζεται στα social media.
- Καταγραφή και δημοσίευση βίντεο επιθέσεων για «προβολή» ή «εκδίκηση».
Τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας δείχνουν αύξηση των περιστατικών βίας μεταξύ ανηλίκων τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η πραγματική διάσταση του προβλήματος μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς πολλά περιστατικά δεν καταγγέλλονται ποτέ.
Η ευθύνη του σχολείου και της οικογένειας
Σύμφωνα με ψυχολόγους, οι ρίζες της βίας συχνά βρίσκονται στο περιβάλλον των παιδιών: στην οικογένεια, όπου η επιθετικότητα ή η αδιαφορία μπορεί να «διδάσκονται» άθελα, και στο σχολείο, όπου η απουσία ουσιαστικής ψυχολογικής υποστήριξης αφήνει τα παιδιά απροστάτευτα.
Η κοινωνική πίεση, η ανάγκη αποδοχής, αλλά και η υπερβολική έκθεση σε βίαιο περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμβάλλουν στη νομιμοποίηση της επιθετικής συμπεριφοράς σε μικρές ηλικίες.
Ο ρόλος των social media
Η βία πλέον δεν τελειώνει στην αυλή του σχολείου. Μεταφέρεται στο διαδίκτυο, όπου τα περιστατικά «ανεβαίνουν» σε πλατφόρμες όπως το TikTok και το Instagram, αποκτώντας δημοσιότητα και —δυστυχώς— «likes».
Η διαδικτυακή αυτή έκθεση πολλαπλασιάζει το τραύμα των θυμάτων και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο επανάληψης και μίμησης.
Τι πρέπει να γίνει
Οι ειδικοί τονίζουν ότι απαιτείται άμεση παρέμβαση σε τρία επίπεδα:
- Εκπαίδευση και ενημέρωση στα σχολεία για τη διαχείριση συγκρούσεων και την ενσυναίσθηση.
- Ενίσχυση ψυχολογικής στήριξης και προγραμμάτων πρόληψης.
- Ενεργός ρόλος γονέων με διάλογο, όρια και ουσιαστική παρουσία στην καθημερινότητα των παιδιών.
Ένα κοινωνικό φαινόμενο που μας αφορά όλους
Η βία μεταξύ ανηλίκων δεν είναι «παιδικό καβγαδάκι». Είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας — του τρόπου που επικοινωνούμε, που μαθαίνουμε στα παιδιά να λύνουν τις διαφορές τους και που αντιμετωπίζουμε τη διαφορετικότητα.
Και όσο η κοινωνία παραμένει θεατής, τα φαινόμενα αυτά θα πολλαπλασιάζονται.
Η πρόληψη, η παιδεία και η ενσυναίσθηση είναι τα μόνα «όπλα» που μπορούν να σπάσουν αυτόν τον κύκλο.